Mijn Duitsland Geert van Istendael Omdat ik reed mocht ik kiezen waar we zouden overnachten, vorig jaar op weg naar Polen. Magdeburg werd het op de heenweg, vanwege de halve bollen. Op de terugweg overnachting in Göttingen, vanwege Barbara. Toen wáren we al langs Bad Lauchstädt gekomen, waar Goethe en Schiller vanaf 1802 een theater runden, dat we bezocht hadden. Het deed me wat…. Zo vrij te rijden, ook de weg kwijt te raken, in dat onmetelijke Oostduitse land, dat we nooit mochten zien als we door de Korridor naar Polen gelaten werden. Ik besloot dat ik meer wilde weten… over heel Duitsland dan maar meteen. Na dat tochtje met de auto besefte ik pas dat  onwetendheid en een gebrek aan informatie omtrent het land me danig in de weg stonden. Als mens. Het gaat niet aan je buren zolang te negeren. Maar de taal stond me nooit aan en de vlag niet en natuurlijk die rotoorlog niet. De zelfs nú nog bijna dagelijks terugkerende oorlogsverhalen van mijn vader en altijd maar weer nóg meer boeken over de oorlog in de winkel. Zó leuk is dat allemaal niet! Ik kocht het boek: Mijn Duitsland van Geert van Istendael: een naam met een voorname klank, beetje chic, Vlaams… daar hou ik wel van. Intellectueel. Da’s precies wat ik nodig had. Met dit boek heeft Geert van Istendael,  in 2007 deed ie dat al, de hele zaak netjes voor me opengebroken en heel Duitsland (nou ja) in vijftig hoofdstukkken, van A tot Z, voor me opgeschreven. Een van de leukste hoofdstukken vind ik hoofdstuk K over de koekoeksklok. Nee, die komt niet uit Zwitserland. Hij komt uit het Zwarte Woud. Vanaf 1730 monteerden de boeren daar hun klokken aan de keukentafel “om de magere opbrengst van woud en akker wat aan te vetten” (dit zijn Geerts eigen woorden: hij kan wel schrijven, hoor, die man). Begrijpt u dat het fijn is dat deze schrijver het niet beneden zijn waardigheid acht om ons te vertellen over de koekoeksklok? Op dezelfde liefdevolle manier schrijft hij over het  Junghanshorloge…. Daarna wil je slechts één ding…. de koekoeksklok kan nog even wachten…..een Junghanshorloge. Bij de M van Molenmes verlang je alleen nog maar naar het bezit van een echt aardappelmesje uit Solingen. Althans…. zo verging het mij. Ik zou u nooit lastigvallen met dit soort praatjes als het niet zo overduidelijk was. Dit boek is niet een gewoon leesboek… het roept verlangens op. Naar heel veel… naar zuiverheid… en dit zonder cynisme. Geert draagt de argumenten wel aan. Bij de B van Bavaristiek, Beierenkunde,  vertelt hij over de vier stammen van Beieren: de Bajuwaren, de Zwaben en de Franken. Na 1945 kwamen daar de Sudeten nog bij. Hij weet dingen over de grote vijfde- en zesde eeuwse Ostrogotische koning Theodorik die de kunst verstond zijn Germaanse en Romeinse onderdanen in vrede naast elkaar te laten leven, ieder volgens eigen wetten en eigen geloof. En hield hij hof in Ravenna? Dan wil ik nu naar Ravenna! En ik zoek alles op over Ostrogoten, want dat heb ik wel gehad, maar ik ben het weer vergeten. Óók bij de B van Bavaristiek breekt Geert een lans voor de kunst van het jodelen. En voor dirndljurken en lederhosen. We zijn ECHT te bang voor verkeerde folklore, zegt hij. Bij de B van Bertold Brecht: Surabaya-Johnny. Hoe komt het toch dat ik dat lied nog niet ken? Ik wil niet langer leven zonder Surabaya-Johnny van nabij te hebben gekend! Bij de H leer je verlangen naar het kennen van minstens één gedicht van Hölderlin. Bij de M van Monumenten trek je bleek weg bij de uitleg over zgn. Struikelstenen. Struikelstenen zijn er in meer dan 150 steden  Het zijn koperen plaatjes in stoepen aangebracht, die met een punt wijzen naar een huis. Je struikelt er niet écht over…. alleen emotioneel. Ultrakorte biografieën zijn het, zoals bijvoorbeeld deze in Berlijn: Hier wohnte Abraham Rosenfeld 1883 deportiert 1943 Ermordet in Auschwitz. Geert was er bij, toevallig voor zijn werk in Oost-Duitsland, toen Günter Schabowski van het Centraal Comité Eenheidspartij in de DDR van een briefje voorlas: permanent uitreizen kon voortaan via alle grensovergangen tussen de DDR en Bondsrepubliek of West-Berlijn! De val van de Muur! Je vindt het bij de M. Oh, hij weet zoveel! Over Wilhelm 1 en zijn premier Otto von Bismarck en hoe het allemaal gelopen is zoals het gelopen is. Over Fritz Haber die Zyklon B uitvond, het Sorbische volk en het Worstparadijs. Van de A van Aachen tot de Z van Zalm in de Rijn. Lees dit boek maar, als u klaar bent voor begrip en een nieuwe passie. U bent gewaarschuwd. Het klopte voor mij en daarom wou ik u erover vertellen.